Ãncir ( Yemiþ )
Ãncir (Feigenbaum/Figuier/Fig tree/Yemiþ/Ficus caria/Figue)
Mart-nisan aylarýnda çiçek açan, 1,5-6 m yüksekliðinde, süt taþýyan iki evcikli bir aðaçtýr. Yabanî olarak bulunursa da, daha çok yetiþtirilir. Yemiþ olarak da bilinir. Erkek bitkiler Ficus carica varyete caprificus (baba incir), diþi bitkiler Ficus carica varyete domestica (yenen incir) ismini alýrlar. Çiçekler, çukurlaþarak armut biçimini almýþ ve etlenmiþ olan çiçek tablasýnýn iç çeperinde toplu bir hâlde çiçek durumlarýný teþkil ederler. Baba incirin çiçek durumunda çiçek tablasýnýn aðýza yakýn kýsýmda erkek çiçekler, daha aþaðý kýsýmlarýnda ise mazi çiçeði denilen verimsiz diþi çiçekler bulunmaktadýr. Yenilmekte olan incirin tozlaþmasý mazi böcekleri (Blastophaga grossorum) tarafýndan yapýlmaktadýr. Böcekler yumurtalarýný mazi çiçeklerinin yumurtalýklarýna býrakýrlar. Genç böcekler çiçek tablasýný terk ederken, çiçek tablasýnýn aðýz kýsmýna yakýn bulunan olgun erkek organ basçýklarýna süründüklerinden, üzerlerindeki çiçek tozlarý ile gitmiþ olduklarý diþi bir bitkinin diþi çiçeðini dölleyebilirler. Olgunlaþma esnâsýnda çiçek tablasýnýn çeperiyle, çiçeðin taç yapraklarý etlenip tatlýlaþarak incir denen yalancý meyve hâsýl ederler. Asil meyveler esmer renkli olan sert çekirdeðimsi kýsýmlardýr. Yurdumuzda incir en çok Ãzmir-Aydýn yöresinde yetiþtirilmektedir. En meþhur ve en lezzetli incir de Ãzmir inciridir. Ãzmir incirinin dýþýnda seker inciri, mor incir, Sultan Selim inciri, yediveren inciri, kavak inciri ve patlýcan inciri gibi çeþitleri de vardýr. Sultan Selim ve kavak inciri Ãstanbul ve çevresinde yetiþtirilen mor renkli ve tatlý bir incirdir. Ãncirin kurutulmuþu da çok deðerli olup, iyi bir besin kaynaðýdýr. Kuru incirlerin de ince kabuklu ve çok tatlý olan “sarý lop†ve kalýn kabuklu hafif yeþilimsi “gök lop†gibi çeþitleri vardýr.
Türkiye’de yetiþtiði yerler:
Ege ve Akdeniz bölgesi.
Kullanýldýðý yerler:
Ãncir meyvelerinde seker, organik asitler, sâbit yað ve vitaminler (A,B,C) vardýr. Meyveleri gerek yas olarak gerek kuru olarak yenmektedir. Kuru meyveler balgam söktürücü olarak, yumuþatýcý olarak kullanýlýr. Halk arasýnda sütle kaynatýlan incir ses kýsýklýðýna karþý kullanýlýr. Ãncir, kalbe ferahlýk verir. Kuluncu ve sindirim organý sancýlarýný giderir. Ayrýca, yas dallarý kýrýldýðýnda akan sütümsü beyaz sývý, nasýr ve siðillere sürülürse tedavi eder.
Bu haber 23309 defa okunmuştur.
ayrıca: Bu kategorideki diğer haberler için tıklayınız...
|
